شعر قطران تبریزی و لغت‌نامۀ دهخدا

تهمینه عطایی کچویی

دوره 21، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 48-69

https://doi.org/10.22034/nf.2022.139853

چکیده
  شماری از ابیات قطران تبریزی، گویندۀ معروف قرن پنجم هجری، در لغت‌نامۀ دهخدا به‌ عنوان شاهد آمده‌است. اهمّیت بعضی از این شواهد در آن است که آن واژه‌ها در شعر آن روزگار نمونه‌های فراوان ندارند. مؤلّفان لغت‌نامه، غالباً در ذکر ابیات قطران، به منبع یا منابع کار خود اشاره‌ای نکرده‌اند؛ امّا بررسی‌های ما نشان می‌دهد که منبع اوّلیۀ ...  بیشتر

تعیین علائم اختصاری نسخه‌ها در تصحیح متون

عبّاس بگ‌جانی

دوره 17، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 109-119

چکیده
  یکی از کارهای اولیه در تصحیح متون، تعیین علائم اختصاری برای نسخه‌های مبنای تصحیح است؛ علائم معنی‌داری که به نوعی با نسخه‌ها در پیوند باشند و به آسانی ذهن خواننده را به آن‌ها ارجاع دهند و اِشکال تداخل با نسخه‌بدل‌ها نیز برای آنها قابل تصور نباشد. مصححان متون فارسی، تا امروز کمتر در این موضوع سخن گفته‌اند و قواعد مشخصی برای آن تعیین ...  بیشتر

توضیحی دربارۀ چند بیت منطق‌الطّیر

محمود عابدی

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 11-29

چکیده
  منطق‌الطّیر عطّار نیشابوری منظومۀ تمثیلی و عرفانی مشهوری است که بارها تصحیح شده و به طبع رسیده‌است. دربارۀ اصل و اهمیّت این منظومه و دقایق عرفانی و ارزش‌های زبانی آن نیز سخنان سودمند و فراوانی گفته شده‌است. با اینکه زبان عطّار، به‌خصوص در منطق‌الطّیر، ساده و روشن و تقریباً خالی از هر نوع صنعتگری است، در این مثنوی ۴۷۰۰ بیتی و پدیدآمدۀ ...  بیشتر