نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه اصفهان

2 استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه اصفهان

چکیده

دیوان ابن‌یمین مجموعه‌ای حجیم و متنوّع از شعر فارسی در قرن هشتم هجری است. براساس دیوان چاپی (ابن‌یمین فریومدی، ۱۳۴۴) در مجموع (۱۴۰۷۴ بیت) شعر، مشتمل بر قصیده (۳۹۷۸ بیت) و غزل (۲۵۲۳ بیت) و قطعه (۴۷۰۲ بیت) و رباعی (۱۳۴۲ بیت) و مثنوی (۸۲۴ بیت)؛ و ترکیب‌بند و ترجیع‌بند و مخمّس و ملمّع و قطعات عربی و چیستان و مسمّط (در مجموع ۷۰۵ بیت) است. در این میان، بیشترین حجمِ اشعارِ ابن‌یمین در قالب قطعه است.

منابع
قرآن کریم.
آتابای، بدری (۲۵۳۵)، فهرست دیوان‌های خطّی کتابخانۀ سلطنتی، ج ۴، تهران: چاپخانۀ زیبا.
ابن‌یمین فریومدی، محمودبن یمین‌الدّین (۱۳۴۴)، دیوان، به تصحیح و اهتمام حسینعلی باستانی راد، تهران: سنائی.
افشار، ایرج (۱۳۸۴)، فهرست مقالات فارسی در زمینۀ تحقیقات ایرانی، جلدهای ۳، ۴، ۵، ۶، تهران: علمی و فرهنگی.
انوری، علی‌بن محمّد (۱۳۷۲)، دیوان، به اهتمام محمّدتقی مدرّس رضوی، تهران: علمی و فرهنگی.
اوحدی بلیانی، تقی‌الدّین محمّدبن محمّد (۱۳۸۹)، عرفات‌العاشقین و عرصات‌العارفین، تصحیح ذبیح‌الله صاحبکاری و آمنه فخر احمد، تهران: میراث مکتوب و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
درایتی، مصطفی (۱۳۸۹)، فهرستوارۀ دستنوشته‌های ایران(دنا)، ج ۵، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
دولتشاه سمرقندی (۱۳۸۲)، تذکرة‌الشّعراء، به اهتمام و تصحیح ادوارد براون، تهران: اساطیر.
دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۶۱)، امثال و حکم، ج ۳، تهران: امیرکبیر.
دهخدا، علی‌اکبر و همکاران (۱۳۷۳)، لغت‌نامه، تهران: مؤسّسۀ لغت‌نامۀ دهخدا.
رازی، امین‌احمد (۱۳۸۹)، تذکرۀ هفت اقلیم، تصحیح، تعلیقات و حواشی، سید محمّدرضا طاهری «حسرت»، تهران: سروش.
زرکلی، خیرالدّین (۱۹۸۴)، الأعلام، ج ۲ و ۳، لبنان: دارالملایین.
صفا، ذبیح‌اللّه (۱۳۶۸)، تاریخ ادبیات در ایران، به تصحیح محمّد ترابی، ج ۲، تهران: فردوس.
گرامی، بهرام (۱۳۸۹)، گل و گیاه در هزار سال شعر فارسی، ویراست ۲، تهران: سخن.
گلپایگانی، نجیب‌الدّین (۱۳۸۹)، دیوان، تصحیح محمود مدبّری، کرمان: دانشگاه شهید باهنر.
مشار، خانبابا (۱۳۵۲)، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی از آغاز تا آخر سال ۱۳۴۵، ج ۱، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مصفّی، ابوالفضل (۱۳۸۱)، فرهنگ اصطلاحات نجومی همراه با واژه‌های کیهانی در شعر فارسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
منزوی، احمد (۱۳۵۰)، فهرست نسخه‌های خطّی فارسی، ج۳، تهران: مؤسسۀ فرهنگی منطقه‌ای.
یاقوت حموی (۱۹۹۰)، معجم‌البلدان، به تحقیق فرید عبدالعزیز الجُندی، لبنان، بیروت: دارالکتب العلمیه.