حسین باقری؛ علیرضا ابراهیم؛ زهرا ابراهیمی
چکیده
: جنبش نقطویه یکی از جریانهای مذهبی توانمند بود که به سبب برخورداری از بنمایههای عرفانی، بهسرعت در ایران عصر صفوی توسعه یافت. این تحقیق که به روشی توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته، نشان میدهد که شماری از نقطویان مهاجر به دربار گورکانیان، موفقیتهای این مکتب را در هند تداوم بخشیده، خدماتی را به فرهنگ شبهقارّه عرضه نمودند. ...
بیشتر
: جنبش نقطویه یکی از جریانهای مذهبی توانمند بود که به سبب برخورداری از بنمایههای عرفانی، بهسرعت در ایران عصر صفوی توسعه یافت. این تحقیق که به روشی توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته، نشان میدهد که شماری از نقطویان مهاجر به دربار گورکانیان، موفقیتهای این مکتب را در هند تداوم بخشیده، خدماتی را به فرهنگ شبهقارّه عرضه نمودند. یافتهها حاکی از آن است که عزیمت نخبگان نقطوی از ایران، ابتدا در بستر تقابل با حاکمان و فقهای صفوی آغاز شد و سپس، در زمینۀ تعامل با حکمرانان و وزرای گورکانی ادامه یافت. در پرتو حمایتهای پادشاهانی چون اکبر و جهانگیر بعضی نقطویان فرهیخته به مدارج درباری بالا رسیدند و در برابر، به حمایت فکری از سلاطین گورکانی پرداختند. گرچه فعالیت مهاجران نقطوی در دربار گورکانیان سرانجام با دخالت فقها متوقف گردید، در همین دوران کوتاه نیز آنان منشأ تأثیراتی مفید و ماندگار بودند و بهویژه در بخش ادبیات، چهرههای نامبردار نقطوی با سرودن اشعار فراوان، سبک هندی را غنا بخشیدند و جایگاه زبان و ادب فارسی را در شبهقارّه تثبیت کردند.