شهره معرفت
چکیده
میر سید شریف جرجانی، متکلّم، فیلسوف، منطقی، ادیب و منتقد ایرانی قرن هشتم و نهم هجری است. جرجانی آثار فراوانی دارد و بر بسیاری از کتب متقدّم و متأخّر خود، شرح و حاشیه نوشته است. نفوذ اندیشهها، آرا و آثار جرجانی حتی در سرزمینهایی که او در آن‌ها نبوده است، بسیار است. گسترۀ نفوذ او چنان بود که نویسندگان ایرانی، ترک، عرب و همچنین شبه‌قارّه ...
بیشتر
میر سید شریف جرجانی، متکلّم، فیلسوف، منطقی، ادیب و منتقد ایرانی قرن هشتم و نهم هجری است. جرجانی آثار فراوانی دارد و بر بسیاری از کتب متقدّم و متأخّر خود، شرح و حاشیه نوشته است. نفوذ اندیشهها، آرا و آثار جرجانی حتی در سرزمینهایی که او در آن‌ها نبوده است، بسیار است. گسترۀ نفوذ او چنان بود که نویسندگان ایرانی، ترک، عرب و همچنین شبه‌قارّه آثارش را میخوانده و به نوشتههایش استناد میکردهاند. در طی چند قرن، در شبهقارّۀ هند، آثار جرجانی را در نظامِ مدرسی میخوانده و بر آن‌ها شرح و حاشیه مینوشته یا تحریرهای تازهای از آن‌ها فراهم میآوردهاند. همچنین گاه به تلخیص یا ترجمۀ آن‌ها میپرداختهاند. نسخههایخطّی، کتابهای چاپ سنگی و سربی آثار جرجانی در کتابخانههای این سرزمینها فراوان است. شاگردان و نوادگان جرجانی هم در جریان گسترش آرای او در آنجا مؤثر بودند. در این مقاله، پس از اشاره به زندگی، احوال و آثار جرجانی، با تأکید بر منابع نوشتاری شبه‌قارّه، به بررسی تأثیر آرا و آثار او در این سرزمینها میپردازیم.
