نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مائده سهل‌الدین

گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

عجایب‌نامه‌نویسی گونه‌ای ادبی در قالب نظم و نثر است که به معرفی شگفتی‌های جهان در حوزه‌های جغرافیا، نجوم، انسان‌شناسی، حیوان‌شناسی، نباتات و... می‌پردازد و تأثیر بسیاری در رشد مطالعات مربوط به این حیطه‌‌ها و نیز اسطوره‌شناسی دارد.
در تاریخ اسلام، به‌سبب ابهام معانی قرآن، کتب بسیاری در تفسیر آن و شرح معانی و آیات نوشته شد که در برخی از آنها، مفسران نومسلمان، برای جذب مخاطب، افسانه‌های شگفت‌انگیز بسیاری را از کتاب‌های آسمانی پیشین خود وارد داستان‌های قرآنی کردند.
ادبیات فارسی دری، از آغاز پیدایش در قرن سوم، پیوندی ناگسستنی با معارف اسلامی برقرار کرد و به‌دلیل جنبه‌های مشترک تفسیرنگاری و عجایب‌نویسی، از عجایب‌نگاری الهام گرفت. هدف این جستار تبیین پیوند میان عجایب‌نگاری، تفسیرنویسی و متون ادبی است.

کلیدواژه‌ها

• غرایب
• عجایب‌نامه
• تفاسیر
• متون ادبی
• قرن هفتم

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Some Elements of “Ajayebnamehs” With Some Literary Texts and Israʼiliyyat of the Commentators of Quran

نویسنده [English]

• Maedeh Sahluddin

Teaching Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

PhD Student, Persian Language and Literature, University of Tehran
 
“Ajayebnameh” is a literary genre in the form of poetry and prose which introduces world wonders in the areas of geography, astronomy, anthropology, zoology, botany, etc., and it carries a great influence in growth of studies related to these areas and mythology as well.
In Islamic history, a lot of books were written in interpretation of Quran due to ambiguity of its versesʼ meanings. In some of these commentaries the neo-Muslim commentators entered many strange fictions from their holy texts into Quran's stories in order to attract audience.
Dari Persian literature, from its beginning in the ninth century, made an unbreakable relation with Islamic teachings, and due to the common aspects of interpretation and writing “Ajayebnameh”, it was inspired by this genre. According to this, the purpose of the author is to explain the relationship among writing “Ajayebnameh”, interpretation of Quran and literary texts.

کلیدواژه‌ها [English]

• Wonders
• Ajayebnameh
• interpretations
• literary texts