نویسنده
استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه پیام نور
چکیده
در پیشینۀ ادب پارسی از آغاز تا تُرکتاز تاتار، آیینی بود که شاعران در انجمنهای درباری شعر خود را به خوانندۀ خوشآوازی میسپردند که آن را به همراهی موسیقی بخواند و از این رهگذر، اثر سخن شاعر افزونتر میشد. نظامی عروضی در باب دبیری مجمعالنوادر (چهارمقاله) داستانی دربارۀ فردوسی دارد که در آن از چند مرد توسی نام میبرد و یکی از آنان را پیشکار و دیگری را نسّاخ و سومی را راوی فردوسی میخواند. در این مقاله برآنیم تا به کمک منابع تاریخی و ادبی در دسترس، این سه تن را بشناسیم، سپس با شناختی که از آیین روایت شعر داریم، راستی یا نادرستی این سخن عروضی را بررسی کنیم. همچنین با بررسی نسخهشناختی میکوشیم تا ضبط درست بیتی از فردوسی را که عروضی پشتوانۀ سخن خویش کرده است به دست دهیم.
کلیدواژهها